انعکاس اوضاع اقتصادی چین در آثار نویسندگان مسلمان از قرن سوم تا نیمه دوم قرن هفتم هجری

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران.

2 استادیار گروه تاریخ اسلام، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران.

3 استادیار گروه تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران.

10.22034/mte.2022.12675.1589

چکیده

سرزمین چین به دلیل گستردگی، سابقه و تنوع فرهنگی و تمدنی‌‌ از دیرباز مورد توجه مورخان و نویسندگان بوده است. این تحقیق با نگاهی به نیازها و ضرورت های معاصر و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی-تحلیلی در پی پاسخ به این سوال است که نویسندگان مسلمان از قرن سوم هجری تا نیمه قرن هفتم هجری چه آگاهی‌هایی در خصوص اوضاع و تحولات اقتصادی این سرزمین ارایه نموده‌اند. آگاهی‌های مسلمانان درباره چین در این مقطع زمانی، بر اساس مشاهدات شخصی، اعتماد به گزارشگران دیگر و در مواردی بر اساس داستان‌پردازی و افسانه‌پردازی بوده است. از یافته‌های این تحقیق توجه نویسندگان مسلمان به کالاها، صنایع و معادن، سنت­ها و قوانین اقتصادی و مسیرها، بندرها و شهرهای تجاری چین است. اطلاعاتی که به لحاظ موضوع از جامعیت و تنوع خوبی برخوردار بوده و می­تواند حکایتگر دغدغه‌ها، مسئله‌ها و جذابیت‌های اقتصادی این سرزمین از دیدگاه نویسندگان مسلمان باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reflection of China's economic situation in the works of Muslim writers from the third century to the middle of the seventh century

نویسندگان [English]

  • reza abbasi 1
  • Hamed Gharaati 2
  • Hossein Yazidi 3
1 MA in Islamic History, Department of History and Political Studies, Bagher-al-Uloom University, Qom, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Islamic History, Bagher-al-Uloom University, Qom, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Islamic History, Bagher-al-Uloom University, Qom, Iran
چکیده [English]

The land of China has long been the focus of historians and writers due to its vastness, history and diversity of culture and civilization. This research, looking at contemporary needs and necessities and relying on library sources and descriptive-analytical method, seeks to answer the question of what Muslim writers from the 3rd century Hijri to the middle of the 7th century Hijri provide knowledge about the economic situation and developments of this land. Muslims' knowledge about China at this point in time was based on personal observations, trusting other reporters, and in some cases based on stories and legends. One of the findings of this research is the attention of Muslim writers to goods, industries and mines, traditions and economic laws and routes, ports and commercial cities of China. The information that has good comprehensiveness and variety in terms of the subject and can tell the concerns, issues and economic attractions of this land from the point of view of Muslim writers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Silk Road
  • travelogue
  • Muslim writers
  • Chinese economy
  • Mongol invasion

Creative Commons License

This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0

مراجع

  1. ابن أثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، 1385ش.
  2. ابن خرداذبه، عبید الله بن عبد الله‏، المسالک و الممالک‏، بیروت، دار صادر، چاپ اول، 1992م.
  3. ابن فقیه، احمد بن محمد، البلدان، محقق یوسف الهادی، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول، 1416ق.
  4. ابن فقیه، احمد بن محمد، مختصرالبلدان، محقق، محمدرضا حکیمی، چاپ اول، تهران، بنیاد فرهنگ ایران،1379 ش.
  5. ابو حنیفه دینورى ، احمد بن داود‏، اخبار الطوال، تحقیق عبد المنعم عامر مراجعه جمال الدین شیال، قم، منشورات الرضى، 1368ش‏.
  6. ابودلف ینبوعی، مسعر بن مهلهل، سفرنامه ابودلف، ترجمه سید ابوالفضل طباطبایی، چاپ دوم، تهران، انتشارات زوار، 1354 ش.
  7. بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، تعداد مجلد 25،قم، موسسه النشر الاسلامی، 1405ق.
  8. بکران، محمد نجیب، جهان نامه، مصحح محمد امین ریاحی، تهران، انتشارات کتابخانه ابن سینا، 1342ش.
  9. بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، معجم ما استعجم من أسماء البلاد و المواضع، محقق مصطفی سقا، چاپ سوم، بیروت، عالم الکتب، 1403ق.
  10. بلاذرى، أحمد بن یحیى‏، فتوح البلدان، بیروت، دار و مکتبة الهلال، 1988م.
  11. جودکی، محمد علی، مقاله آینه بینی،دائره المعارف بزرگ اسلامی، 1398ش.
  12. حمیری، محمد بن عبدالمنعم، الروض المعطار فی خبر الاقطار، محقق احسان عباس، بیروت، مکتبه لبنان ناشرون، چاپ دوم، 1984م.
  13. حورانی، جرج، دریانوردى عرب در دریاى هند، تهران، ابن سینا، 1338 ش .
  14. خطایی، علی اکبر، خطای نامه، محقق ایرج افشار، چاپ دوم، تهران، مرکز اسناد فرهنگی آسیا، 1372ش.
  15. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، محمد معین و سید جعفر شهیدی، انتشارات دانشگاه تهران، 1345ش.
  16. راغب اصفهانى، أبو القاسم حسین بن محمد معروف، محاضرات الأدباء ومحاورات الشعراء والبلغاء، بیروت، شرکة دار الأرقم، 1420ق.
  17. رامهرمزی، بزرگ بن شهریار، عجائب الهند بره و بحره، محقق: پیترانتونی واندر لیت، بیروت، دار و مکتبه بیبلیون، چاپ اول، 2009م.
  18. زهری، محمد بن ابى بکر، الجغرافیه، محقق محمد حاج صادق، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات‏، 1382ش.
  19. ژان ولاگ، ژیری استودولا، گیاهان دارویی، مترجم ساعد زمان، تهران، ققنوس، 1392ش.
  20. سیرافی، حسن بن زید، رحله السیرافی، مصحح عبدالله محمد حبشی، چاپ اول، ابوظبی، المجمع الثقافیه، 1999م.
  21. سیرافی، سلیمان، سلسله التواریخ، چاپ اول، تهران، اساطیر، 1381ش
  22. طوسی، محمد بن محمود، عجائب المخلوقات و غرائب الموجودات، به کوشش منوچهر ستوده، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1345ش.
  23. عنایت الله، رضا، جاده ابریشم، دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد 17، 1393.
  24. عنایت الله، رضا، نقش ایران در جاده ابریشم تا پایان عهد ساسانی، مجموعه مقالات دومین اجلاس بین المللی جاده ابریشم، به کوشش محمد باری و آفاق حامد هاشمی، تهران، 1376ش.
  25. فیتر جرالد، تاریخ فرهنگ چین، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چ اول، 1367ش.
  26. قره چانلو، حسین، جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی، تهران، انتشارات سمت، 1380ش.
  27. قزوینی، زکریا بن محمد، آثار البلاد و اخبار العباد، چاپ اول، بیروت، دارصادر، 1998م.
  28. کراچکوفسکى، ایگناتى یولیانوویچ، ‏تاریخ الادب الجغرافی العربی، مترجم به عربی: هاشم، صلاح الدین عثمان‏، قاهره، مطبعه لجنه التالیف و الترجمه و النشر، 1963م.
  29. گردیزى، ابو سعید عبد الحى بن ضحاک بن محمود ‏، زین الاخبار، محقق عبدالحی حبیبی، تهران، دنیای کتاب، چاپ اول، 1363ش.
  30. مجهول، حدود العالم، محقق یوسف الهادی، چاپ اول، قاهره، دارالثقافیه للنشر، 1423ق.
  31. مجهول، مجمل التواریخ و القصص، تحقیق: ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، 1318ش.
  32. مسعودی، أبو الحسن على بن الحسین بن على ‏، مروج الذهب و معادن الجوهر، قم، دارالهجره، چاپ دوم، 1409ه ق.
  33. معین، محمد، فرهنگ معین، تهران، کتاب راه نو، 1381ش.
  34. مقدسى، شمس‏الدین محمد‏، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، چاپ دوم، بیروت، دار صادر، 1411ق.
  35. مقدسى، مطهر بن طاهر ‏، البدء والتاریخ، محقق بورسعید، مکتبه الثقافه الدینیه، بی تا.
  36. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، مصحح عباس قوچانی، قم، جامعه مدرسین، بی تا.
  37. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، چاپ دوم، 1995م.
  38. یعقوبی، احمد بن اسحاق، البلدان، محقق محمد امین ضناوی، چاپ اول، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1422ق.
مطالعات تاریخی جهان اسلام
دوره 11، شماره 28 - شماره پیاپی 28
سال یازدهم، شماره بیست و هشتم، زمستان 1402
دی 1402
صفحه 7-28

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار