نقش سازمان همکاری اسلامی در تحولات سیاسی افغانستان (1380- 1357)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

مجتمع تاریخ، سیره و تمدن اسلامی

10.22034/mte.2022.14090.1639

چکیده

افغانستان در بیش از چهار دهه اخیر اسیر تحولات پر التهاب و اضطرابی بوده و بحران‌ها در آن در اوج قرار داشته است. سازمان همکاری اسلامی هم که در 1969 توسط کشورهایی، از جمله افغانستان، تأسیس شد، حمایت از مبارزات استقلال‌طلبانه اسلامی و برقراری صلح عادلانه جهانی را از اهداف خود اعلام نموده است. مسئله تحقیق ‌این بود که این سازمان در تحولات سیاسی افغانستان و در راستای پایان دادن به بحران‌های این کشور چه اقداماتی را انجام داده است. پرسش اصلی متناسب با این مسئله این بود که نقش سازمان همکاری اسلامی در تحولات سیاسی افغانستان چه بوده است؟
تلاش بر این بود که به این پرسش، با استفاده از روش اسنادی پاسخ علمی داده شود. با درنظرداشت این فرضیه که سازمان همکاری اسلامی به دلیل ضعف ساختاری و سیاست‌های خاص اعضای آن، نقش قابل قبولی در تحولات سیاسی افغانستان نداشته و در کاستن از بحران‌های این کشور ناکام مانده است؛ در واقع نقش این سازمان از حد انتشار اعلامیه‌های بی‌خاصیت فراتر نرفته است.
بررسی‌های انجام‌شده به این یافته‌ها منجر شد که سازمان در دوران جهاد و مقاومت اسلامی تلاش داشت که از طریق اعمال فشار سیاسی بر اتحاد شوروی و رژیم کمونیستی کابل و حمایت از جهاد و مقاومت اسلامی به صورت مسالمت‌آمیز قضیه افغانستان را حل نماید؛ ولی در دوران جنگ‌های داخلی فقط به انتشار بیانیه‌های دعوت به صلح و نگرانی از جنگ اکتفا کرد. ضعف ساختاری و سیاست خارجی ناهماهنگ و متعارض اعضای سازمان مهم‌ترین دلایل ناکامی و ناکارآمدی سازمان در حل این قضایا و اجرایی نشدن اعلامیه‌های آن به شمار می‌رود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Political Changes in Afghanistan and the Role of Organization of Islamic Cooperation 1978 - 2001

چکیده [English]

For more than four decades Afghanistan has been caught up and grappling with continues crises. The Organization of Islamic Cooperation (OIC), which was established in 1969 by a number of countries including Afghanistan, announced support for Islamic independence efforts and a just universal peace, as part of its objectives. The purpose of the research was to find out what concrete steps The Organization has taken to end the crisis in the country. Thus, the main question of its role in political changes in Afghanistan is on the surface?
The intension was to respond to the question using documentary academic evidences. With this hypothesis that the OIC, due to its poor structural framework and divided policies of its member countries, has not played a positive role in the political changes and has failed to prevent or reduce the on-going crises downgrading its role to issuing only empty and useless statements.
A review of the research findings concluded that, during resistance against Soviet invasion of Afghanistan the OIC tried to influence a peaceful resolution by exerting pressure on USSR, its puppet Communist Regime in Kabul and by supporting the Islamic resistance of Jihad. However, during the civil war the OIC involvement was limited to only releasing statements inviting the warring parties to peace and raising its concerns. The poor organizational structure, uncoordinated and conflicting policies and stances have been the main reasons for its failure and ineffectiveness in asserting influence and implementing its statements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organization
  • Afghanistan
  • Political Changes
  • Islamic Jihad & Resistance Islamic Cooperation
  • Civil Wars
  • etc