علل و پیامدهای قیام ثابت بن نعیم جذامی در عصر امویان

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار تاریخ اسلام دانشگاه لرستان، ایران

2 دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه لرستان، ایران

10.22034/mte.2021.5056

چکیده

ثابت بن نعیم از قبیله جذام بود. این قبیله از قبایل مهم فلسطین بود و از ابتدای حکومت بنی امیه آنان را همراهی و به امویان خدمت کرد، اما در اثر اختلافات داخلی پیش آمده در درون بیت اموی به ویژه پس از انتقال خلافت به شاخه مروانی، بین قبایل یمنی و قیسی که هم پیمان با امویان بودند، نزاع و چند دستگی ایجاد شد و در اواخر دوران بنی امیه، برخی از این قبایل علیه آنان به پا خاستند. قیام ثابت بن نعیم جذامی در اواخر حکومت امویان روی داد و به سرعت فراگیر شد و هر چند با تلاش های مروان بن محمد آخرین خلیفه اموی  سرکوب شد، پایه های خلافت اموی را متزلزل کرد. این پ‍‍ژوهش درصدد است با روش توصیفی – تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانه ای به بررسی موضوع بپردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Causes and consequences of the uprising of Thabit Ibn Naeem Leprosy in the Umayyad era

نویسندگان [English]

  • Dariush Nazari, 1
  • mojtaba garavand, 1
  • Hassan Bostan 2
1 Assistant Professor of Islamic History, Lorestan University.iran
2 PhD student in Islamic History, Lorestan University.iran
چکیده [English]

Thabit Ibn Naeem was from the Jozam tribe. This tribe was one of the important tribes of Palestine and accompanied them from the beginning of the Umayyad rule and served the Umayyads. They were allied with the Umayyads, quarrels and divisions arose, and at the end of the Umayyad period, some of these tribes rose up against them. The uprising of Thabit ibn Naeem Jazami took place at the end of the Umayyad rule and spread quickly, and although the last Umayyad caliph was suppressed by the efforts of Marwan ibn Muhammad, it shook the foundations of the Umayyad caliphate. This research intends to study the subject with a descriptive-analytical method based on library studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sabet Ibn Naeem
  • Bani Jazam
  • Marwan Ibn Muhammad
  • Qisi and Yemeni conflict

This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0

مراجع

  1. ابن ابی الحدید، فخرالدین (1397 ه) شرح نهج البلاغه، قم، انتشارات اسماعیلیان.
  2. ابن اثیر، مبارک بن محمد (1967) الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر.
  3. ابن اعثم، ابو محمد احمد (1972) کتاب الفتوح، چاپ حیدر آباد دکن.
  4. ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (1971) العبر و دیوان المبتدأ و الخبر، بیروت، منشورات الاعلمی.
  5. ابن عدیم، عمر بن احمد (1367) بغیة الطلب فی تاریخ حلب، تحقیق سهیل زکار، بیروت، دارالفکر.
  6. ابن عساکر، علی بن حسن (1415 ه) تاریخ مدینة دمشق، تحقیق علی شیری،بیروت، دارالفکر.
  7. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر (1983) البدایة و النهایة فى التاریخ، بیروت، دار الفکر.
  8. ابن ماکولا، علی بن هبة الله (1963) الأکمال فی رفع الأرتیاب عن المؤتلف و المختلف فی الأسماء و الکنی و الأنساب، هند، مجلس دائرة المعارف العثمانیة.
  9. ابن مسکویه، ابو علی (1369) تجارب الامم، تحقیق ابوالقاسم امامی، تهران، انتشارات سروش.
  10. ابن هشام،عبدالملک(بی تا) السیره النبویه، چاپ مصطفی سقا، بیروت.
  11. احسان نمر (1938) تاریخ جبل نابلس والبلقاء، دمشق، دار ابن زیدون.
  12. احمد وصفی زکریا (1983) عشائرالشام ، دمشق، دار الفکر.
  13. الاندلسی، ابن حزم (1368) جمهرة أنساب العرب، مصر، دار المعارف.
  14. الکندی، محمد بن یوسف (2003) کتاب الولاة و القضاة، تحقیق محمد حسن اسماعیل، بیروت، دار الکتب العلمیه.
  15. بلاذری، احمد بن یحیی (1394 ه) انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودی، چاپ 1، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
  16. بلاذری، احمد بن یحیی (1956) فتوح البلدان، تحقیق صلاح الدین المنجد، قاهره.
  17. جعفریان، رسول (1392) تاریخ خلفا، چاپ 10، قم، دلیل ما.
  18. جمشید نژاد اول، غلامرضا (1376) تاریخ جهانی علوم و دانشمندان تا قرن پنجم هجری، ترجمه: الاندلسی، قاضی صاعد: التعریف بطبقات الامم، تهران، مرکز نشر میراث مکتوب  .
  19. جوهری، اسماعیل بن حماد (1956) الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین.
  20. جهشیاری، ابو عبدالله (1938) الوزراء و الکتاب، قاهره، چاپ عبدالله اسماعیل صاوی.
  21. حتی، فیلیپ(1974)  تاریخ العرب، بیروت، دار غندور للطباعه والنشر والتوزیع.  
  22. دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود (1960) الاخبار الطِّوال، قاهره، دار احیاء الکتب العربیة.
  23. ذهبی، محمد بن احمد (1407) تاریخ الاسلام، بیروت، دار الکتاب العربی.
  24. زرکلی، خیرالدین (1980) الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین.
  25. سید عبدالعزیز سالم(بی تا) تاریخ العرب فی عصر الجاهلیه، بیروت، دار النهضه العربیة.
  26. سیوطی، جلال الدین عبد الرحمن (1968) الامامة و السیاسة المعروف بتاریخ الخلفاء، تحقیق محمد محی الدین، قاهره، مطبعة السعاده.
  27. شمس الدین، محمد مهدی (1357) نظام حکومت و مدیریت در اسلام، ترجمه سید­مرتضی آیه الله زاده شیرازی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  28. شهیدی، سید جعفر (1385) تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، چاپ 38، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
  29. طقوش، محمد سهیل (1386) دولت امویان، ترجمه حجت الله جودکی، چاپ 3، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  30. طبری، محمد بن جریر (1375) ترجمه تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، نشر اساطیر.
  31. طبری، محمد بن جریر(بی تا) تاریخ الرسل و الملوک، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
  32. نصر بن مزاحم (1382ق ) وقعة صفین، به کوشش عبدالسلام محمدهارون، قاهره.
  33. هیثم هلال (2008) کتاب موسوعة الحروب، چاپ 2، مقالة "مرج راهط"بیروت، دار المعرفة.
  34. مسعودی، علی بن الحسین (2012) مروج الذهب و معادن الجوهر، بیروت، دار الکتب العلمیه.
  35. یاقوت حموی، شهاب الدین ابی عبدالله (1955) معجم البلدان، بیروت، دار صادر.
  36. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب (1995) تاریخ یعقوبی، بیروت، دار صادر.

 

مطالعات تاریخی جهان اسلام
دوره 9، شماره 17 - شماره پیاپی 17
سال نهم، شماره هفدهم، بهار 1400
فروردین 1400
صفحه 98-113

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار