تأثیر و تأثر نگارگری ایرانی، غربی و هندی در امپراطوری مغولان کبیر هند

نویسندگان

1 هئیت علمی بخش تاریخ دانشگاه شیراز

2 کارشناس ارشد تاریخ اسلام از دانشگاه شیراز و مدرس دانشگاه پیام نور

چکیده

امپراطوران مغول هند از مهم‌ترین حامیان هنر، به خصوص هنر نگارگری در دوره‌ی زمانی خود در جهان اسلام محسوب می‌شدند. سرزمین هند به علت شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و همچنین درک هنری پادشاهان مغول موجب مهاجرت نگارگران ایرانی به هند شد. این مهاجرت نگارگران در نهایت موجب تأثیرگذاری عمیق نگارگری ایرانی بر نگارگری هند شد. پس از نگارگری ایرانی، نگارگری غربی نیز با سبک‌های جدید و اغوا کننده، نگارگری هند را تحت‌تأثیر قرار داد. تأثیر نگارگری ایرانی و غربی بر نگارگری هند موجب پدید آمدن سبک‌های جدید و تلفیقی در هنر نگارگری هند دوران مغولان شد. از این‌رو چرایی و چگونگی تأثیرگذاری هنر نگارگری ایرانی و غربی بر نگارگری هند دوران مغولان نیازمند پاسخ است. نوشتار حاضر با بهره‌گیری از مطالعه‌ی تاریخی متکی بر تحلیل، ضمن نشان دادن سیر تاریخی اثرگذاری سبک نگارگری ایرانی و غربی بر نگارگری هندی در دوران مغولان کبیر، ویژگی‌های سبک‌های نگارگری تزئینی ایرانی، رئالیست و منریسم غربی را به‌عنوان عوامل مهم در تأثیرگذاری بر نگارگری مکتب هند قلمداد کرده است و بر تشئتت هنر نگارگری هند که در نتیجه تأثیر و تأثر نگارگری ایرانی و غربی به وجود آمده تأکید می‌ورزد.

کلیدواژه‌ها


احمد، عزیز(1367). تاریخ تفکر اسلامی در هند، ترجمۀ نقی لطفی، محمد جعفر یاحقی، تهران، انتشارات کیهان با همکاری انتشارات علمی.
اسون دیماند، موریس(1383). راهنمای صنایع اسلامی، ترجمۀ عبدالله فریار، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
البهسی، عفیف(1387). هنر اسلامی، ترجمۀ محمود پورآقاسی، تهران، انتشارات سورۀ مهر.
برند، باربارا(1383). هنر اسلامی، ترجمۀ مهناز شایسته‌فر، تهران، مؤسسۀ مطالعات هنر اسلامی.
پرایس، کرستین(1347). تاریخ هنر اسلامی، ترجمۀ مسعود رجب‌نیا، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
جلالی‌نائینی، محمدرضا(1375). هند در یک نگاه، تهران، بی نا.
چاند، تارا(1374). تأثیر اسلام در فرهنگ هند، ترجمۀ عزالدین عثمانی و علی پیرنیا، تهران، نشر پاژنگ.
حکمت، علی اصغر(1337). سرزمین هند، تهران، چاپخانه دانشگاه تهران.
خاوری، هادی(1386). «منریسم»، ماهنامۀ رشد آموزش هنر، شماره 4، صفحه 26.
دولافوز، ث(1316). تاریخ هند، ترجمۀ فخرالدین گیلانی، تهران، چاپخانه مجلس.
دولاندلن، شارل(1387). تاریخ جهانی، مترجم احمد بهمنش، تهران، دانشگاه تهران، ج2.
راجرز، جی‌ام(1384).«نگارگری مغول، مواد، روش‌های عملی و شیوه‌های کارگاهی» ،ترجمۀ جمیله هاشم‌زاده، کتاب ماه هنر، شماره88-87.
شراتو، امبرتو؛گروبه، ارنست(1384). هنر ایلخانی و تیموری، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران، انتشارات مولی.
شیمل، آنه ماری(1383). در قلمروی خانات مغول، ترجمۀ فرامرز نجد سمعیی، تهران، امیرکبیر.
 کونل، ارنست(1384). هنر اسلامی، ترجمۀ هوشنگ زاهری، تهران، انتشارات توس.
کریون، روی‌سی(1388). تاریخ مختصر هنر هند، ترجمۀ فرزان سجودی و کاوه سجودی، تهران، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.
کنبای، شیلا(1389). نگارگری ایرانی، ترجمۀ مهناز شایسته‌فر، تهران، مؤسسه مطالعات هنر اسلامی.
 گری، بازیل(1384). نگارگری ایران، ترجمۀ عربعلی شروه، تهران، انتشارات نشر دنیای نو.
لوسی‌اسمیت، ادوارد(1380). فرهنگ اصطلاحات هنری، ترجمۀ فرهاد گشایش، تهران، انتشارات عفاف.
ولایتی، علی اکبر(1384). فرهنگ و تمدن اسلامی، قم، دفتر نشر معارف.
محجوب، محمدجعفر(1383). ادبیات عامیانۀ ایران، به کوشش حسن ذوالفقاری، تهران، نشر چشمه.
حسینی، مهدی(1384). حمزنامه،خیال شرقی، تهران، انتشارات فرهنگستان هنر.
منابع لاتین
1- canby.sheila r.(1995)Princes, poets and paladins: Islamic and Indianpaintings from the collection of prince and princess،london.British Museum.
2- Leach.yorkt (1998) Mughal and other Indian Paintings:from the chesterBeaty Library. ‎London،‎Scorpion Cavendish.
3- brown.percy (1924)Indian painting under the mughals.london Edinburgh.oxford university.