هویت قومی و مذهبی سلسلۀ حکومتی تالپوران سند

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تاریخ اسلام مجتمع تاریخ سیره و تمدن اسلامی، جامعه المصطفی (ص) العالمیه، قم، ایران

2 دکترای تاریخ اهل بیت(ع) مجتمع تاریخ سیره و تمدن اسلامی، جامعه المصطفی (ص) العالمیه، پاکستان

10.22034/mte.2024.16574.1742

چکیده

سلسلۀ حکومتی تالپوران یکی از حکومت های محلی منطقۀ سند بود که حدود 172سال (1783-1955میلادی) بر منطقۀ سند حکومت کردند. مسالۀ این پژوهش این است که تالپوران از نظر قومی و مذهبی چه هویتی داشتند؟ این پژوهش با رویکرد تاریخی و با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مسالۀ فوق پرداخته و به این نتیجه رسیده که تالپوران، از بلوچ های ایران و پیرو مذهب تشیع اثناعشری بودند و در منطقۀ سند اقدام به تشکیل حکومت کردند. سلسلۀ تالپوران برخلاف فرضیۀ رقیب و بنابر دلایل و شواهد تاریخی پیش از رسیدن به قدرت در ایالت سند، شیعه دوازده امامی بوده اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ethnic and religious identity of the Sindh Talpuran dynasty

نویسندگان [English]

  • Mohammad Dashti 1
  • Inayat Ali 2
1 Department of Islamic History, Islamic History and Civilization Complex, Al-Mustafi (PBUH) Al-Alamiya Community, Qom, Iran.
2 PhD student of Islamic History, Islamic History and Civilization Complex, Al-Mustafi (PBUH) Al-Alamiya Community.
چکیده [English]

The Talpuran dynasty was one of the local governments of the Sindh region that ruled the Sindh region for about 172 years (1783-1955 AD). The issue of this research is, what was Talpuran's ethnic and religious identity? This research investigated the above issue with a historical approach and with a descriptive-analytical method and came to the conclusion that the Talpurans were among the Baluchs of Iran and followers of the Twelver Shia religion, and they formed a government in the Sindh region. Contrary to the hypothesis of the rival and according to the historical reasons and evidences, before reaching power in Sindh province, the Talpuran dynasty were Twelver Shiites.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sindh
  • Talpuran
  • identity
  • Shiism
  • Imamieh

Creative Commons License

This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0

  1. فهرست منابع

    1. 1. ابن حزم ظاهری، علی بن أحمد، جمهره انساب العرب، بیروت، دارالکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بی تا.
    2. احمد، دکتر ظهورالدین، پاکستان مین فارسی ادب ، لاهور، دانشگاه پنجاب، ۱۹۷۷م.
    3. بخاری، مخمور، سچل سرمست جی شاعری جو همعصر شاعرن تی اثر (تاثیر سچل سرمست بر شاعران هم عصرش)، جامشورو، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 2013م.
    4. بلوچ، نبی بخش، جنگ ناما، جام شورو، سندی ادبی بورد، چاپ دوم، ۲۰۰۷ م.
    5. .........................، سجنن جا سلام، سند مانک موتی تنظیم، چاپ دوم، 2005م.
    6. .............................، جامع سندی لغات، جام شورو، سندی ادبی بورد، چاپ دوم،2007م.
    7. تالپور ناز، میر علی نواز، کلیات ناز، مرتب: عطا محمد حامی، جامشورو، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1987م.
    8. تالپور، محمد جمن، سند جا اسلامی درسگاه، سندی ساهت گهر، چاپ اول، 2007م.
    9. حامی، عطا محمد، خیرپور جی میرن جو ادب، سیاست و ثقافت مین حصو (سهم تالپوران خیرپور در ادب، سیاست و تمدن)، جام شورو، سندیالاجی یونیورستی آف سند، چاپ اول، 1994م.
    10. حسین پادشاه، حیدرآباد جی تاریخ، حیدرآباد، فائین کمیونیکیشن،چاپ اول،2003م.
    11. حسینی تتوی، عظیم الدین محمّد، دیوان عظیم، مرتب: دکتر پرفسور غلام مصطفی خان، حیدرآباد، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1962م.
    12. .................، فتح نامه، مقدمه:شیر محمد نظامانی، حیدرآباد، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1967م.
    13. حموی، شهاب الدین یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، 1995م.
    14. خداداد خان، خانبهادر، لُبّ تاریخ سند، تصحیح: دکتر نبی بخش خان بلوچ، حیدر آباد، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1959م.
    15. خلیل تتوی، مخدوم محمد ابراهیم، تکملۀ مقالات الشعراء، تصحیح و حواشی: سید حسام الدین راشدی، کراچی، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1958م.
    16. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، 1342 (ه.ش).
    17. راشدی، حسام الدین، گالهیون گوته ونن جون (قصه های روستاها ودرختها)، جامشورو، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1981م.
    18. ...........................، گالهیون منهنجی سنڌ جون(قصه های سِند من)، ترتیب: غلام محمد لاکهو، جامشورو، سندی ادبی بورد، چاپ دوم، 2007م.
    19. شکارپوری، منشی عطا محمد، تازه نوای معارک، تصحیح: عبدالحی حبیبی افغانی، بی تا، بی نا.
    20. شهرستانى‌، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، قم‌، شریف رضی‌، چاپ سوم، 1364ش‌.
    21. شیخ مفید، محمد بن محمد، أوائل المقالات، بیروت، دار المفید، چاپ دوم، 1993م.
    22. على بیگ، میرزا امام، سند اور اهل بیت، حیدرآباد، بی نا، بی تا.
    23. علی بیگ، میرزا عباس، تاریخ سند تالپور دور (تاریخ سند دوره تالپور،) جلد اول، حیدرآباد، میر مراد علی خان تالپور پبلیکیشن(انتشارات)، 2021م.
    24. قانع تتوی، میر علی شیر، مثنویات و قصائد قانع تتوی، بمقدمۀ، سید حسام الدین راشدی، کراچی، سندی ادبی بورد، چاپ اول 1961م.
    25. قدوسی، اعجاز الحق، سند جی تاریخ (تاریخ سند)، مهران اکادمی، چاپ اول، 2007 م.
    26. قزوینی، زکریا بن محمد، آثار البلاد و اخبار العباد، تهران، امیر کبیر، چاپ اول، 1373 (ه.ش).
    27. قلیچ بیگ، میرزا، خیرپور ریاست، کندیارو، (انتشارات) روشنی پبلیکشنز،چاپ سوم، بی تا.
    28. گروهی از مؤلفین، دانشنامه ادب فارسی ( ادب فارسی در شبه قاره هند، پاکستان و بنگلادیش)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، 1380(ه.ش).
    29. لاکهو، غلام محمد، تالپرن جی دور مین سند- ایران تعلقات (روابط سند و ایران در دورة تالپوران )، مجله مهران سیارو، ج46، جامشورو، سندی ادبی بورد، 2006 م.
    30. مائل، میر غلام علی، کلیات مائل، ترتیب و تصحیح: محمود احمد عباسیم مقدمه: محمد حبیب الله رشدی، حیدرآباد، سندی ادبی بورد، 1959م.
    31. متقی بیگ، میرزا علی، بزم تالپر، حیدرآباد، دانش پبلیکیشن تندو آقا، چاپ اول، 2005 م.
    32. مجلسی، محمّد باقر، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم، 1403(ه.ق).
    33. مصاحبة نگارنده با استاد گل محمد جمانی در شهر کوت دیجی در تاریخ 04 سپتامبر 2021م.
    34. مصاحبة نگارنده با استاد لعل دنو خان خاصخیلی در شهر خیرپور در تاریخ 23 نوامبر 2021م.
    35. مصاحبة نگارنده با پروفسور دکتر میر محمد علی خان تالپور در شهر بنگلو حومه شهر کوت دیجی در تاریخ 31 اکتوبر 2021م.
    36. مصاحبة نگارنده با میر حیدر علی خان تالپور در شهر حیدرآباد در تاریخ 7 نوامبر 2021م.
    37. مصاحبة نگارنده با میر غلام صادق خان تالپور در روشن آباد در تاریخ 18 نوامبر 2021 م.
    38. مصاحبة نگارنده با میر قمر رضا خان تالپور در شهر کوت دیجی در تاریخ 13 نوامبر 2021م.
    39. مصاحبة نگارنده با میر ممتاز حسین خان تالپور در شهر کوت دیجی در تاریخ 21 نوامبر 2021م.
    40. مصاحبة نگارنده با میر منور حسین خان تالپور در شهر خیرپور در تاریخ 25 نوامبر 2021م.
    41. مصاحبة نگارنده میر عباس حسین خان تالپور در شهرکوت دیجی در تاریخ 28 اکتوبر 2021م.
    42. مولائی شیدائی، رحیمداد خان، تاریخ تمدن سند، حیدرآباد، سند یونیورستی پریس، 1959م.
    43. .............................................. ، جنت السند، کراچی، سندیکا آکادمی، چاپ دوم، 2008م.
    44. مهر، غلام رسول، تاریخ سند کلهورا، جام شورو، سندی ادبی بورد، چاپ اول، 1964 م.
    45. نسیم امروهوی، قائم رضا، تاریخ خیرپور، سکهر، اتحاد پریس نسیم حیدر پرنتر پبلیشر، 1955م.
    46. نظامانی، مولوی نور محمد، تاریخ سند(حصۀ اول: قدیم سند)، سندی ادبی مسلم سوسائتی، چاپ دوّم، 1933م.
    47. نقوی، سید حسین عارف، تذکره علمای امامیه پاکستان، ترجمه دکتر محمد هاشم، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، 1370(ه.ش).

    (48). Burnes, James, A Narrative of a visit to the court of Sinde, London, 1831.

    (49). Eastwick .E.B, A glance at Sind before Napier1849.Reprint Karachi,1989.

    (50).H.I. Sada Rangani, Persian Poets of Sind, Hyderabad, Sindhi Adabi Board,1958.