محمودآبادی, سیداصغر, منتظرالقائم, اصغر, ریاحی, محمدحسین. (1394). بررسی و نقد تاریخ سند محمدبن معصوم بکری. مطالعات تاریخی جهان اسلام, 3(6), 87-108.
سیداصغر محمودآبادی; اصغر منتظرالقائم; محمدحسین ریاحی. "بررسی و نقد تاریخ سند محمدبن معصوم بکری". مطالعات تاریخی جهان اسلام, 3, 6, 1394, 87-108.
محمودآبادی, سیداصغر, منتظرالقائم, اصغر, ریاحی, محمدحسین. (1394). 'بررسی و نقد تاریخ سند محمدبن معصوم بکری', مطالعات تاریخی جهان اسلام, 3(6), pp. 87-108.
محمودآبادی, سیداصغر, منتظرالقائم, اصغر, ریاحی, محمدحسین. بررسی و نقد تاریخ سند محمدبن معصوم بکری. مطالعات تاریخی جهان اسلام, 1394; 3(6): 87-108.
تاریخ دریافت: 05 آبان 1394،
تاریخ بازنگری: 07 مهر 1397،
تاریخ پذیرش: 01 آبان 1394
چکیده
سند در بین ولایات شبهقاره هند دارای بیشترین تاریخهای محلی به زبان فارسی است. اگرچه سابقه تاریخنگاری محلی فارسی در آنجا با برگردان فتحنامه سند مشهور به چچنامه از عربی به فارسی به اوایل قرن هفتم هجری میرسد؛ اما در واقع اولین نوشته مستقل محلی سند به زبان فارسی، تاریخ سند میرمعصوم معروف به تاریخ معصومی میباشد. بنابراین سؤال پژوهش این است که اثر مذکور دارای چه ویژگیهایی بوده و مطالب آنچه اهمیتی دارد. (سؤال) به نظر میرسد تاریخ سند میرمعصومی در بسیاری از مطالب راجع به سند منبع اول تألیفات بعدیِ تاریخ محلی منطقه بوده بهطوریکه سایر تواریخ در این مورد بهره بسیاری بردهاند. (فرضیه) غرض، ارائه مشابهتهای تاریخی، فرهنگی و معنوی سند با اندیشههای ایرانی و اسلامی، مؤلفههای متعددی، مانند تعالیم و آموزههای ادبی، اخلاقی و اجتماعی در رشد و شکوفایی تألیفات به زبان فارسی از جمله درزمینه تاریخنگاری است. (هدف) مقاله به شیوه توصیفی و تحلیلی (روش) به این نکته دستیافته که تاریخ سند معصومی بیشتر به فتح سند توسط مسلمانان، حکومتهای سند از آغاز تا بابریان، انتقال حاکمیتهای محلی به امپراتوری تیموری، اقوام ساکن سند و مهاجرین به آنجا و شخصیتهای متنفذ و مقتدر از جمله حکام و فرهیختگان ازجمله ادبا و اهل علم توجه کرده است، البته مسائل اجتماعی و مردمی نیز به صورت کمرنگ دیده میشود. (یافته)
احمد، ظهورالدین (1385). تاریخ ادب فارسی در پاکستان. ج1، ترجمه شاهد چودری. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
احمد، عزیز (1366).تاریخ تفکر اسلامی در هند، ترجمه تقی لطفی و محمدجعفر یاحقی، تهران، انتشارات کیهان.
اسماعیلپور، مهبیز (1380). «تاریخنویسی فارسی در شبه قاره»، دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبهقاره، ج 4، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
اصغر، آفتاب (1364). تاریخنویسی فارسی در هند و پاکستان (تیموریان بزرگ). لاهور، خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران.
آل داوود، سیدعلی (1383). «ایالت سند در دوره تیموریان»، آئینه میراث، ش 28، 131 -132.
بدایونی، عبدالقادر (1379). منتخبالتواریخ، به تصحیح مولوی احمدعلی صاحب، با مقدمه و اضافات توفیق سبحانی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
بکری، سیدمحمدمعصوم (1382). تاریخ سند معروف به تاریخ معصومی. تصحیح عمربن محمد داوود پوته، تهران: انتشارات اساطیر.
بلاذری، احمدبن یحیی (1367). فتوحالبلدان. ترجمه محمد توکل، تهران: نقره.
بهکری، شیخ فرید (1961). ذخیرهالخوانین. ج1، به اهتمام سیدمعینالحق، کراچی: اداره تحقیقات تاریخی.
تتوی، سید میرمحمدبن سیدجلال (1965). ترخان نامه (تاریخ سند در زمان ارغون و ترخان) ، به اهتمام سیدحسامالدین راشدی، حیدرآباد سند، انجمن ادبی سند.
ترکمان، اسکندربیک منشی (1350). تاریخ عالمآرای عباسی، ج2، به اهتمام ایرج افشار، تهران: امیرکبیر.
حموی، یاقوت بن عبدالله (بیتا). معجمالبلدان، ج 1، بیروت: دار صادر.
ریاضالاسلام (1373). تاریخ روابط ایران و هند (در دوره صفویه و افشاریه)، ترجمه محمدباقر آرام، عباسقلی غفاریفرد، تهران: امیرکبیر.
شیمل، ماری (1368). ظهور و دوام اسلام در هند، قم: کیهان اندیشه.
صافی، قاسم (1385).سفرنامه سند (کراچی تا شهر خاموشان). تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
__________ (1387). تاریخ زبان و ادب فارسی در سند و پیوستگی آن با ایران، تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
کوفی، علی بن حامد (1384). فتحنامه سند (معروف به چچنامه) ، تصحیح داوود پوته، تهران: اساطیر.