به دنبال جنگ اول جهانی، سرزمینی که امروزه عراق نامیده می‌شود، از امپراتوری عثمانی منفک و تحت قیمومیت بریتانیا قرار گرفت. در این دوره قیومیت، شیعیان عراقی، تحت رهبری علمای شیعی، که اغلب ایرانی بودند، تلاش گسترده‌ای را به‌منظور کسب استقلال و خروج اشغال‌گران از کشور انجام دادند با این وصف، نقش علما در این فرایند و بازتاب‌های آن به‌ویژه در سلطنت ملک فیصل، مبهم است و البته به‌صورت مستقل در این زمینه نیز، پژوهش‌های چندانی صورت نگرفته است؛ بنابراین هم-چنان با این سؤال روبرو هستیم که مواجه ملک فیصل به‌عنوان دست‌نشانده دولت انگلیس با علمای معترض به سیطره بیگانگان چگونه بوده و چه بازتاب‌هایی داشته است؟(سؤال) نقش گسترده علمای ایرانی ساکن در عتبات در مقابله با طرح‌های انگلستان در عراق، باعث گردید تا دولت دست‌نشانده عراق، به مقابله بانفوذ آنان بیفتند. (فرضیه) این مقاله در پی نشان دادن تلاش معطوف به وظیفه اسلامی علمای و روحانیون ایرانی در رفع اشغال عراق بدون توجه با عنصر ناسیونالیسم است. (هدف) در این پژوهش تلاش گردیده تا با استفاده از شیوه تحلیل محتوا، ضمن مطالعه نحوه برخورد حکومت ملک فیصل با علمای ایرانی اخراج آنان از عتبات مورد بررسی قرار گیرد. (روش) قدرت‌مندی ناسیونالیسم عربی در حذف علمای شیعی از مبارزات ضداستبدادی و ضد استعماری در عراق با اکثریت شیعه، نکته جدیدی است. (یافته)
)