ابنابیزرع، أبوالحسن علی بن عبدالله الفاسی، الأنیس المطرب بروض القرطاس فی أخبار ملوک المغرب و تاریخ مدینـۀ فاس، الرباط، دارالمنصور للطباعـۀ و الوراقـۀ، ١٩٧٢م.
همو، الذخیرة السنیـۀ فی تاریخ الدولـۀ المرینیـۀ، الرباط، دارالمنصور للطباعـۀ و الوراقـۀ، ١٩٧٢م.
ابنالأحمر، أبوالولید إسماعیل بن یوسف الغرناطی الأندلسی، بیوتات فاس الکبرى، الرباط، دارالمنصور للطباعة والوراقة، 1972م.
همو، روضۀ النسرین فی دولۀ بنیمرین، الرباط، المطبعۀ الملکیۀ، 1969م.
همو، نثیر الجمان فی شعر من نظمنی و إیاه الزمان، تحقیق محمد رضوان الدایه، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1976م.
همو، النفحۀ النسرینیۀ و اللمحۀ المرینیۀ، تحقیق عدنان محمد آل طعمه، دمشق، دار السعدین، مطبعۀ الشام، 1972م.
ابنبطوطه، شمس الدین ابی عبدالله، تحفة النظّار فی غرائب المصار، الرباط، آکادیمیۀ المملکۀ المغربیۀ، 1417ق.
ابنتغری بردی، أبوالمحاسن جمال الدین یوسف بن عبد الله الظاهری الحنفی (874هـ)، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر والقاهرة، مصر، وزارة الثقافة والإرشاد القومی، دار الکتب، 1348- 1392هـ/ 1930- 1972م.
ابنالخطیب، لسانالدین، الإحاطـۀ فی أخبار غرناطـۀ، تحقیق محمد عبد الله عنان، ط2، القاهرة، مکتبـۀ الخانجی، 1973م.
همو، نفاضـۀ الجراب و علالـۀ الاغتراب، به کوشش احمد مختار عبادی، قاهرة، دارالکتب العربی، بیتا.
ابنخلدون، عبد الرحمن بن محمد، العبر دیوان المبتدأ و الخبر فى تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوى الشأن الأکبر، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دارالفکر، ط الثانیـۀ، 1408ق/1988م.
همو، مقدمه، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دارالفکر، ط الثانیـۀ، 1408ق/1988م.
ابن خوجه، محمد الحبیب، یهود المغرب العربی، القاهره، معهد البحوث و الدراسات العربیه، 1973م.
ابنقاضی، احمد بن محمد بن العافیه المکناسی (د. 1025هـ)، جذوۀ الاقتباس فی ذکر مَن حُلّ مِن الاعلام مدینۀ فاس، الرباط، دارالمنصور للطباعۀ و الوراقۀ، 1973م.
ابن قنفذ القسنطینی، ابوالعباس احمد بن حسین، الفارسیة فی مبادئ الدولة الحفصیة، تقدیم و تحقیق محمد الشاذلی النیفر و عبدالمجید الترکی، الدار التونسیۀ للنشر، 1968م.
ابنمرزوق تلمسانی، محمد، المسند الصحیح الحسن فی مآثر و محاسن مولانا ابی الحسن، به کوشش ماریا خیسوس بیغیرا، به کوشش محمود بوعیاد، الجزایر، الشرکۀ الوطنیـۀ للنشر و التوزیع، 1401ق/1981م.
ابن منظور، جمال الدین ابوالفضل محمد بن مکرم، لسان العرب، مصر، طبعۀ دارالمعارف، بیتا.
بشیر، الیهود فی مملکتی قشتالۀ وأراجون، دارعین، 2015م.
بنایم، «بنرقاصه»، معلمۀ المغرب، سلا، الجمعیۀ المغربیۀ للتالیف و الترجمۀ و النشر، 1411ق/ 1991م.
پروونسال، لوی، «شرفاء»، ترجمه فهیمه مخبر دزفولی، فصلنامۀ تاریخ اسلام، شماره 13، دانشگاه باقرالعلوم، 1382.
التطیلی، بنیامین بن یونه، رحلۀ بنیامین التطیلی، ابوظبی، المجمع الثقافی، 2002م.
التنبکتی، احمدبابا، نیل الابتهاج بتطریز الدیباج، تقدیم عبدالحمید عبدالله الهرامه، منشورات کلیۀ الدعوۀ الاسلامیۀ، طرابلس لیبیا، 1989م.
جزنائی، ابوالحسن علی، جَنی زَهرة الآس فی بناء مدینـة فاس، به کوشش عبدالوهاب بن منصور، رباط، المطبعة الملکیة، 1991م.
حرکات، ابراهیم، المغرب عبر التاریخ، الجزء الثانی، دارالرشاد الحدیثۀ، دارالبیضاء، 2000م.
حریری، محمد عیسی، تاریخ المغرب الاسلامی و الاندلس فی العصر المرینی، کویت، دارالقلم للنشر و التوزیع، 1408ق.
الحکیم، ابوالحسن علی بن یوسف، «الدوحۀ المشتبکۀ فی ضوابط دارالسکۀ»، تحقیق حسین مونس، مجلۀ العهد المصری للدراسات الاسلامیه فی مدرید، المجلد السادس، العدد 1-2، 1378هـ/1958م.
حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دارالصادر، 1995م.
الخیالی، عبدالمجید، رسالتان فی اهل الذّمۀ، بیروت، دارالکتب العلمیۀ، 2001م.
همو، رسالتان فی الرد علی الیهود، بیروت، دارالکتب العلمیۀ، 2001م.
الزرکشی، ابوعبدالله محمد بن ابراهیم، تاریخالدولتین الموحدیۀ و الحفیصۀ، تحقیق محمد ماضور، المکتبۀ العتیقۀ بتونس، 1966م.
ژولیان، شارل اندری، تاریخ أفریقیا الشمالیـة، تحقیق، محمد مزالی و البشیر بن سلامه، ج٢، الدار التونسیۀ للنشر، بیتا.
سلاوی، احمد بن خالد ناصری، الإستقصاء لاخبار الدول المغرب الأقصی، به کوشش محمد حجی، ابراهیم بوطالب و احمد توفیق، منشورات وزارة الثقافـة و الاتصال، بی جا، 2001م.
سیمون، «بطاش»، معلمۀ المغرب، سلا، الجمعیۀ المغربیۀ للتالیف و الترجمۀ و النشر، 1411ق/ 1991م.
شحاته ریّه، عطا علی محمد، الیهود فی بلاد المغرب الاقصی فی عهد المرینین و الوطاسین، دمشق، 1999م.
عبدالحق اسلامی، «الحُسام الممدود فی الرّد علی الیهود»، رسالتان فی الرد علی الیهود، دراسۀ و تحقیق عبدالمجید الخیالی، بیروت، دارالکتب العلمیۀ، 2001م.
عبدالعزیز، نوال علی، علاقات المغرب الاقصی الخارجیۀ فی عهد بنی وطاس (869-962هـ)، رساله دکتوراه، معهد البحوث و الدراسات الافریقیۀ، جامعۀ القاهره،1991م.
فرهمند، «شروط العمریه، معرفی متنی کهن در باب اهل ذمّه»، مجلۀ علمی-پژوهشی تاریخ اسلام، دانشگاه باقر العلوم، شماره 10، 1381.
فیاض، «النطام المالی فی المغرب الاقصی ابان الحکم المرینی»، مجلۀ العقیق، العدد 5 و 6، 1414ق.
کنون عبدالله، النبوغ المغربی، بیروت، دارالکتب اللبنانی، 1961م.
لوتورنو، روجیه، فاس فی عصر بنیمرین، ترجمه نقولا زیادة، بیروت، مکتبۀ لبنان، 1967م.
مارمول، کرفجال (کربخال)، إفریقیا، ترجمـة عن الفرنسیـة محمد حجی و آخرون، الرباط، مکتبـة المعارف، 1984م.
مراکشی، عبدالواحد، المعجب فی تلخیص اخبار المغرب، تحقیق محمد سعید العریان، القاهره، المجلس العلی للشؤون الاسلامیۀ، 1963م.
مغیلی، عبدالکریم، «مصباح الارواح فی اصول الفلاح»، رسالتان فی اهل الذّمۀ، دراسۀ و تحقیق عبدالمجید الخیالی، بیروت، دارالکتب العلمیۀ، 2001.
مقری تلمسانی، احمد، نفح الطیب، به کوشش احسان عباس، بیروت،1388ق/ 1968م.
مونس، حسین، تاریخ تمدن مغرب، ترجمه حمیدرضا شیخی، تهران، سمت، 1390.
همو، عالم الاسلام: دراسۀ فی تکوین العالم الاسلامی و خصائص الجماعات الاسلامیۀ، مصر، دارالمعارف، 1973م.
نشاط، مصطفی، «جوانب من الدیمغرافیـة التاریخیـة للیهود و النصاری»، کنانیش، العدد1، وجده، منشورات کلیـة الآداب و العلوم الانسانیۀ، 1989م.
وزّان، حسن بن محمد، وصف إفریقیا، ترجمه عن الفرنسیه محمد حجی و محمد الاخضر، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1983م.
الونشریسی، احمد بن عیسی، المعیار المعرب و الجامع المغرب عن فتاوی علماء افریقیۀ و الاندلس و المغرب، بإشراف محمد حجی، الرباط، وزارۀ الأوقاف و الشؤون الاسلامیۀ بالمملکۀ المغربیۀ، 1401ق.
Demombynes, M. “Marocain mellah”, Journal Asiatique, Tome III, Paris, imprimerie nationale, 1914.
J. S. Gerber, studies in communal and economic life Jewish society in Fez 1450-1700, Brill, 1980.
)