دگرگونی اقدامات غربیان در مطالعات شیعه‌پژوهی آنان؛ بررسی نمونه‌ها و آمارها

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.

چکیده

پژوهش غربیان در باره شیعه، تحولات و دگرگونی­هایی به همراه داشته است. این تحولات که به ­گونه­های مختلف نمایان شده است، به صورت رسمی وآکادمیک با تأسیس مراکز و تقویت گروه­های اسلام‌شناسی و شیعه‌پژوهی در دانشگاه­های مختلف غربی آغاز شد. تقویت مطالعات شیعی، تنوع موضوعات آن و انجام مطالعات میان­رشته­ای، در گسترش شیعه­پژوهی غربیان و دگرگونی­های آن مؤثر بوده است. از دیگر نمونه­های دگرگونی که بیشتر در قالب خدمات پژوهشی صورت گرفته، می­توان به موارد ذیل اشاره داشت:
تأسیس مراکز شیعه‌پژوهی، برگزاری نشست­ها و همایش­های شیعه‌پژوهی در این مراکز، شکل­گیری ناشران اسلامی و شیعی همچون: انتشارات راتلج و اشگیت، انتشار کتاب­هایی درباره شیعه و تدوین دائرةالمعارف­های اسلامی با عناوین و مقالات شیعی.

کلیدواژه‌ها


احمدوند، عباس، گذری بر مطالعات شیعی در غرب (مقالات و بررسی‎ها)، دفتر63، تابستان 1377.
اسعدی، مرتضی، «دائرة‌المعارف‌های اسلامی در زبان انگلیسی»، مجله کیهان فرهنگی، خرداد و تیر 1375.
الویری، محسن، مجموعه مقالات همایش تشیع و مستشرقان (سخنرانی­ها و میزگردها)، قم: خاکریز، اول، 1388.
جان‌احمدی، فاطمه، شرق‌شناسی یهودی و سیطره آن بر مطالعات اسلامی در غرب؛ مجموعه مقالات همایش تشیع و مستشرقان (دیدگاه‌ها در باره خاورشناسان)، قم: خاکریز، اول، 1388.
حسینی، غلام‌­احیاء، شیعه‌پژوهی و شیعه‌پژوهان انگلیسی‌زبان (1950-2006م)، قم: مؤسسه شیعه‌شناسی، اول، 1387.
ـــــ ، ویژگی‌های مطالعات شیعی در غرب انگلیسی‌زبان؛ مجموعه مقالات همایش تشیع و مستشرقان (دیدگاه‌ها در باره خاورشناسان)، قم: خاکریز، اول، 1388.
خندفی، حسین، «شیعه در مجموعه مطالعات اسلامی راتلج».
رحمتی، محمدکاظم، «انقلاب اسلامی و مسأله فلسطین: نکاتی در باره مطالعات اسلامی در فلسطین اشغالی(2): شیعه‌شناسی در فلسطین اشغالی»، مجله پانزده خرداد، شماره 14، زمستان 1386.
زمانی، محمدحسن، شرق‌شناسی و اسلام‌شناسی غربیان (تاریخچه، اهداف، مکاتب و گستره فعالیت مستشرقان)، قم: مؤسسه بوستان کتاب، اول، 1385.
طباطبایی، محمدحسین، شیعه در اسلام، با مقدمه سیدحسین نصر، قم: بوستان کتاب، اول، 1386.
عباسی، مهرداد و سیدعلی آقایی، «مقالات قرآنی دائرة‌المعارف آکسفورد»، کتاب ماه دین، شماره 81، تیر 1381.
محقق، مهدی، «شیعه در حدیث دیگران»، تهران: دائرة‌المعارف تشیع بنیاد اسلامی طاهر، 1362.
نصر، سیدحسین، «گزارشی از اولین مجمع علمی درباره شیعه در مغرب زمین»، مجله معارف اسلامی، شماره 6، تیر 1347.
هالم، هاینس، تشیع، ترجمه محمدتقی اکبری، قم: نشر ادیان، 1384.
The Shia Imami Ismaili Tariqah and Religious Education Board// www.cess.muohio.edu/2009.
Sunni-Shia Conflict in Bukhara in1910:A Tatar Perspective/CESS 4th Annual Conference- www.cess.muohio.edu/2003.
The Dawn of 'New' Najaf: Modernity vs. Traditional Leadership/8/February/2012.
The Hawza of Najaf in the Early 20th Century// 13/January/2012.
The Encyclopedia of Islam.
The oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World.