The causes and contexts of the collapse of the British Empire in the Persian Gulf (1971-1968 AD)

Document Type : The scientific research paper

Author

Associate Professor of the Department of History, Urmia University/Iran/ mj.chamankar@urmia.ac.ir

10.22034/mte.2023.14906.1671

Abstract

The causes and contexts of the collapse of the British Empire in the Persian Gulf (1971-1968 AD)

Abstract:
From the 18th century, the British Empire penetrated into the Persian Gulf and the Oman Sea, which in later periods became undisputed political, military and economic sovereignty. The natural location as one of the gateways to India and then the discovery of huge oil reserves are the main reasons for its privileged position. and this region was strategic in the foreign policy of the London government. The scope of the all-round conquest caused it to be referred to the Persian Gulf, the English Gulf. The military and economic power of Britain as the largest colonial empire in the world caused its conquest to continue in the Middle East and the Persian Gulf until the end. The Second World War began. Since the end of the Second World War, a series of internal and external political, economic and military factors caused the decline of British power and ultimately caused the withdrawal of its military units from the Persian Gulf in the late 60s/40s. The purpose of this research is to examine the various factors involved in the process of the decline of the British Empire's power and its exit from the Persian Gulf region. The finding of the article is that the process of decline of Britain's global position has taken place in a gradual process and a series of negative causes has caused military withdrawal from the vital area of the Persian Gulf. Based on this, the withdrawal of British military forces from the Persian Gulf has been forced as a result of these destructive factors.

Keywords


  1. اسناد:

    1. -آرشیو اسناد وزارت امور خارجه، 1355-1350، جعبه 21، پرونده 2، بخش 9

    کتاب:

    1. الهی، همایون، (1370) ، خلیج فارس و مسائل آن، تهران: قومس
    2. امبروز، استیفن، (1368) ، روند سلطه گری، تاریخ سیاست خارجی امریکا، احمد تابنده، تهران: چاپخش
    3. ایدن، آنتونی، (1343)، خاطرات آنتونی ایدن، کاوه دهگان، تهران: اندیشه
    4. براون ، نویل،(1354)، اروپای غربی و اقیانوس هند، در کتاب «خلیج فارس و اقیانوس هند در سیاست بین الملل» ، ویرایش عباس امیری، تهران: موسسه پژوهش های سیاسی و اقتصادی
    5. -------- ، (1375) ، تاریخ جهان در قرن بیستم، مرتضی کاظمی یزدی ، تهران:  پاژنگ
    6. پالمر، رابرت روزول، (1349) ، تاریخ جهان نو، ابوالقاسم طاهری، تهران: امیرکبیر
    7. تایپتون، فرانک ب ؛ آلدریچ، رابرت، (1375) ، تاریخ اقتصادی و اجتماعی اروپا، 1890 – 1939 ، کریم پیرحیاتی، تهران: علمی و فرهنگی
    8. تفالو، کریس، (1389)، اتحادیه عرب و مباحث اساسی و خاورمیانه، داود آقایی و نفیسه روشن، تهران: سرای عدالت
    9. تفضلی، محمود،(1358) ، مصدق ، نفت و کودتا، تهران: امیرکبیر
    10. تقوی، مهدی،(1366) ، تجارت بین الملل، تهران: پیشبرد
    11. توانایان فرد ، حسن، (1353)، تاریخ ملی شدن صنعت نفت ایران، تهران: کتابهای جیبی
    12. جناب، محمدعلی، (1349)، خلیج فارس و آشنایی با امارات آن، تهران: پدیده
    13. چامسکی، نوام؛ اشقر، جلبیر، (1391) ، قدرت بسیار خطرناک، خاورمیانه و سیاست خارجی امریکا، رضا اسپیلی، تهران: روزگار
    14. حکمت، علی اصغر،(1337) ، سرزمین هند ، تهران: دانشگاه تهران
    15. حورانی، البرت، (1384) ، تاریخ مردمان عرب، فرید جواهرکلام، تهران: امیرکبیر
    16. دلدم، اسکندر، (1363) ، سلطه جویان و استعمارگران در خلیج فارس، تهران: نوین
    17. سدی یو، رنه، (1368) ، پرواز بر فراز تاریخ جهان، عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: آشتیانی
    18. سعادت، فتح الله، (1355) ، پژوهشی در مسائل نفتی ایران، تهران: امیرکبیر
    19. شوادران، بنجامین،(1352)، خاورمیانه، نفت و قدرتهای بزرگ، عبدالحسین شریفیان، تهران:کتابهای جیبی
    20. صبوری، عبدالعظیم،(1332) ، تاریخ طبیعی و سیاسی بریتانیا، تهران: بدون ناشر
    21. طلوعی، محمود ، (1371) ، بازی قدرت، جنگ نفت در خاورمیانه، تهران: علم
    22. علم، مصطفی،(1371) ، نفت، قدرت و اصول، ملی شدن نفت ایران و پیامدهای آن، غلامحسین صالحیار، تهران: اطلاعات
    23. غفروف، باباجان و دیگران، (بی تا) ، پژوهشی چند درباره هندوستان، مجید براتی، تهران: میر و گوتنبرگ
    24. فاتح، مصطفی، (1358) ، پنجاه سال نفت ایران، تهران: پیام
    25. فارمن، جان، (1385) ، تاریخ خونین بریتانیا، بی هیچ تیغ برنده،پروشات شوشتری، تهران: بهجت
    26. فیشر، هربرت،(1324)، تاریخ اروپا از انقلاب کبیر فرانسه تا ظهور هیتلر، غ وحید مازندرانی ، تهران: کتابفروشی محمدعلی علمی
    27. کامران مقدم، شهیندخت، (1356) ، تاریخ کشورهای همجوار ایران، تهران: دانشگاه تهران
    28. کراس، کالین، (1360) ، چگونه امپراطوری بریتانیا به زوال گرائید، امیرشاپور زندنیا ، تهران: ایران زمین
    29. کلاف ، شپرد و دیگران، (1368)، تاریخ اقتصادی اروپا در قرن بیستم، محمد حسین وقار ، تهران: گستره
    30. کندی، پل، (1369)، ظهور و سقوط قدرت های بزرگ ، محمود ریاضی، تهران: خجسته
    31. کوردییر، شروود، (1376)، نیروهای واکنش سریع امریکا، گروه مترجمان، تهران: قومس
    32. کورسی،پیتر کالوا، (1339) ، تاریخ معاصر سیاست جهان بعد از جنگ بزرگ، هاشم رجب زاده، تهران: دانشگاه تهران
    33. لپینگ، بریان ، (1365) ، سقوط امپراطوری انگلیس و دولت دکتر مصدق، محمود عنایت، تهران: کتابسرا
    34. لسانی،ابوالفضل ،(1357) ، طلای سیاه یا بلای ایران، تهران: امیرکبیر
    35. لوئیس، برنارد، (1396) ، خاورمیانه، حسن کامشاد، تهران: نشرنی
    36. منسفیلد، پیتر، (1385)، تاریخ خاورمیانه، عبدالعلی سپهبدی، تهران: علمی و فرهنگی
    37. موداک، مانوراما ، (1345) ، سرزمین و مردم هند، فریدون گرگانی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب
    38. مورن، ماکسیم،(1338)، تاریخ دول معظم ، علی اصغر شمیم، تهران: انتشارات علی اکبر علمی
    39. موروا، آندره ،( بی تا) ، تاریخ انگلستان، مجید مسعودی ، تهران: گوتنبرگ
    40. مهدی زاده، جواد، (1357) ، هند دیگر ، تهران: علم
    41. نجاتی، غلامرضا،(1365)، جنبش ملی شدن نفت و کودتای 28 مرداد 1332، تهران: انتشار
    42. نشاسیبی، ناصرالدین، (1357) ، در خاورمیانه چه گذشت، محمد حسین روحانی ، تهران: توس
    43. نقیب زاده ، احمد، (1368)، نگاهی به تاریخ روابط بین الملل ، تهران: دانشگاه تهران
    44. نهرو ، جواهر لعل، (1350) ، کشف هند ، محمود تفضلی، تهران: امیر کبیر
    45. ویلسون، هارولد،(1366)، نخست وزیران انگلیس، جلال رضایی راد، تهران: گفتار
    46. هابزبام، اریک، (1361)، صنعت و امپراتوری، عبدالله کوثری، تهران: ما
    47. همبلی، امین سایکل و دیگران، (1372)، سلسله پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت کمبریج، عباس مخبر، تهران: طرح نو
    48. نشریات:
    49. آیندگان،11/12/1349؛13/11/1349؛ 2/7/1351
    50. رستاخیز، 7/10/1354؛ 9/11/ 1354؛ 10/10 /1354؛ 29/12/1350 ؛ 6/4/1354 ؛ 9/11/1354 ؛  4/10/ 1354
    51. کیهان، 21/11/1352 ؛ 9/11/ 1353
    52. عربی:

    53. الشهابی، سعید، (1996) ، البحرین، قراءة فی الوثائق البریطانیة 1920 – 1971، بیروت: دارالکنوز الادبیه

    1. الزعبی، مهران محمود؛ الشناق، عبدالمجید زید، (2016) ، جهود الشیخ زاید بن سلطان فی توحید دولة الإمارت العربیة المتحدة ، 1971-1968، دراسات، العلوم الإنسانیة والاجتماعی ، مجلد 43، ملحق 6
    2. علوش ، تیسیر جدوع، ( 2019) الانســحاب البریطــانی مـن شـرقی السویس والخلیج العربی وأثره على الانظمة السیاسیة فیه 1968 – 1971 ، مجله الجامعه العراقیه ، العدد 45، ج 3

    لاتین:

    1. Abadi , Jacob, (1982), Britain's Withdrawal from the Middle East: 1947-1971, The Economic and Strategic, Princton ,N.J: The Kingstone press
    2. Al-Mubarak,(1976), Masoumah Saleh, The British Withdrawal from the Arabian Gulf and Its Regional Political Consequences in the Gulf, Denton, Texas: THESIS, Presented to the Graduate Council of the North Texas State University, For the Degree of MASTER OF ARTS
    3. Anthony, John Duke, ( 1976), Historical and Cultural Dictionary of the Sultanate of Oman and the Emirates of Eastern Arabia ,Metuchen,NJ: ‎Scarecrow PRESS
    4. Beck, Nelson R, (1978), Britain’s Withdrawal from the Persian Gulf and the Formation of the United Arab Emirates 1968-1971, Towson University Journal of International Affairs, Vol XII , No. 2
    5. Bin-Abood, Saif Mohammad Obaid (1992) , Britain's withdrawal from the gulf: with particular reference to the emirates, Durham UK: Durham University , Durham theses
    6. coates, David. (1982), Britain in the 1970s: Economic Crisis and the Resurgence of Radicalism, In: Cox, A, (eds) Politics, Policy and the European Recession, London: Palgrave Macmillan
    7. crockatt, Richard , (1995), The Fifty Years War, The United States and the Soviet Union in World Politics, 1941-1991, London: Routledge
    8. -Kelly, J.B. (1976), Hadramaut, Oman, Dhufar: The Experience of Revolution, Middle Eastern Studies, Vol.12,No. 2
    9. Onley, James,(2009), Britain and the Gulf Shaikhdoms, 1820–1971: The Politics of Protection, Qatar: center for International and Regional Studies Georgetown University School of Foreign Service in Qatar
    10. Long , David . E, (1978), The Persian gulf , Boulder. colorado: west view press.
    11. -McMunn , David James,(1974), GREAT BRITAIN'S WITHDRAWAL FROM THE PERSIAN GULF 1968-1971: AN ANALYSIS OF THE POLICYAND THE PROCESS, Washington: A Dissertation submitted to the Faculty of the Graduate School of Georgetown University , for the degree of Master of Arts