A critical examination of the obstacles to convergence in the last century of the Islamic world

Document Type : The scientific research paper

Authors

1 Islamic History and Civilization Complex, Al-Mustafi (PBUH) Al-Alamiya University, Afghanistan

2 Institute of Islamic Culture and Thought, Qom, Iran

Abstract

Divergence and division are one of the important issues of the Islamic world in the contemporary period. From the perspective of Spriggans' research method, the future of Islamic convergence requires that Muslims must first understand the current situation and move towards the desired situation by identifying the causes and obstacles. The purpose of this research is to answer the question of what are the causes and obstacles for the formation of convergence in the Islamic world? The result of the research shows that the current situation does not have much direction towards convergence and we must pave the formation of convergence as the path of a desirable and ideal society, that is, the formation of the Islamic nation because the path of the Islamic Ummah passes through the path of Islamic convergence. By studying and investigating, we come to the conclusion that ambition and idealism, ignoring the prerequisites and necessary grounds for convergence, lack of mental preparation for convergence especially at the level of rulers, weak economic structures, premature politicization of the convergence process along with differences in political and social structures , the contradictory behavior of political leaders, the extra-regional view in politics, security and economy and the means of being in the hands of colonial and arrogant powers and their influence and divisive policies are considered as important factors and obstacles to the formation of convergence in the Islamic world that the above obstacles have caused the failure of the idea of ​​convergence in the Islamic world.

Keywords

Creative Commons License

This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0

References

  1. منابع

    1. ابراهیمی فر، طاهره، بررسی علل واگرایی در منطقه خلیج‌فارس، مجله سیاست خارجی، ش2، تابستان 1372.
    2. احمدیان، محمدعلی، سیمای اقتصادی جهان اسلام: کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، مشهد، 1393.
    3. اسپریگنز، توماس، فهم نظریه‌های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، نشر آگاه، تهران، 1370.
    4. ایرانی، مصیب، استراتژی وحدت ملی و انسجام اسلامی با توجه به دیدگاه امام خمینی، اندیشه تقریب، ش18، بهار 1388.
    5. بزرگمهری، مجید، علیرضا محمدخانی و فاطمه نعمتی، علل واگرایی در سازمان همکاری اسلامی، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره18، تابستان 1395.
    6. بس کرنر، ناتاشا، آب، امنیت و خاورمیانه: گزارش موسسه مطالعات استراتژیک لندن، ترجمه پیروز ایزدی، انتشارات دانشگاه امام حسین (علیه‌السلام)، پژوهشکده علوم دفاعی استراتژیک، تهران، 1372.
    7. بنگاش، ظفر، جهان اسلام؛ فرصت‌ها، چالش‌ها و رسالت‌ها، تدوین یاسر عسگری، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، دفتر نشر معارف، قم، 1395.
    8. پیروز مجتهد زاده، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، سمت، تهران، 1386.
    9. جعفری ولدانی، اصغر، تحولات مرزها و نقش ژئوپلیتیک آن در خلیج‌فارس، نشر قومس، تهران، 1374.
    10. جلالی، غلامرضا، الگوهای چهارگانه وحدت اسلامی و نظریه میرزا خلیل کمره ای، مجله حوزه، ش155 و 156، بهار و تابستان 1389.
    11. جوان آراسته، حسین، امّت و ملّت، نگاهى دوباره، مجله حکومت اسلامی، شماره 16، تابستان 1379.
    12. حسن‌پور، یوسف، درآمدی بر همگرایی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، بررسی‌های بازرگانی، ش7، مرداد و شهریور 1383.
    13. حکیمی، محمدرضا، شرف‌الدین، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1361.
    14. درایسدل، آلاسرایر و جرالد اچ بلیک، جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال افریقا، ترجمه دره میرحیدر، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، 1373.
    15. رنجبر، مقصود، ظرفیت‏هاى وحدت‌گرایی در جهان اسلام، مجله پگاه حوزه، ش180، 26 فروردین 1385.
    16. صفوی، سید یحیی، وحدت جهان اسلام: چشم‌انداز آینده، انتشارات شکیب به سفارش مؤسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام، تهران، 1387.
    17. عزتی، عزت‌الله، ژئوپلیتیک، سمت، تهران، 1371.
    18. عیوضی، محمدرحیم، جهانی‌سازی و همگرایی کشورهای اسلامی (موانع و چالش‌ها)، انتشارات دانشگاه عالی دفاع، تهران، 1388.
    19. عیوضی، محمدرحیم، نفت و موانع توسعه‌یافتگی، راهبرد توسعه، ش13، بهار 1387.
    20. فوزی تویسرکانی، یحیی، سازمان کنفرانس اسلامی (ساختار، عملکرد و روابط آن با ایران)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1377.
    21. قربانی شیخ‌نشین، ارسلان و رضا سیمبر، ایران و همگرایی در سازمان همکاری اسلامی، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، 1390.
    22. کاظمی، سید آصف، بررسی انتقادی نظریه‌های همگرایی در جهان اسلام با تأکید بر ارائه طرح جایگزین، رساله دکتری تاریخ معاصر جهان اسلام، مجتمع تاریخ، سیره و تمدن اسلامی، استاد راهنما، عبدالوهاب فراتی، تابستان 1399.
    23. کاظمی، علی‌اصغر، جنگ آب: آینده مناقشات خاورمیانه، فصلنامه خاورمیانه، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، ش3، زمستان 1373.
    24. کواکبی، عبدالرحمن، طبایع الاستبداد یا سرشت‌های خودکامگی، ترجمه عبدالحسین میرزا قاجار، نقد و تصحیح محمدجواد صاحبی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، قم، ۱۳۷8.
    25. لمبتون، ان، کی، اس، دولت و حکومت در اسلام، نشر عروج، تهران، 1374
    26. لی نور جی، مارتین، چهره جدید امنیت در خاورمیانه، ترجمه قدیر نصری، پژوهشکده مطالعات راهبردی و دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، 1389.
    27. مجیدی، محمدرضا و همکاران، غرب آسیا، نظام بین‌الملل و همگرایی منطقه‌ای، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، 1387.
    28. مشیر زاده، حمیرا، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، سمت، تهران، 1389.
    29. معموری، علی و سید آصف کاظمی، نقش اسرائیل در بحران آب خاورمیانه، فصلنامه سخن تاریخ، ش12، بهار1390.
    30. مقصود رنجبر، همگرایی در جهان اسلام: از خیال تا واقعیت، از بیم‌ها تا امیدها در محمد ستوده و جمعی از پژوهشگران، موانع و فرصت‌های همگرایی در جهان اسلام (مجموعه مقالات)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، 1392.
    31. مؤمنی، مصطفی، جهان اسلام، کتاب مرجع، تهران، 1389.
    32. میرترابی، سعید، مسائل توسعه جهان اسلام، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، 1390.
    33. میرترابی، سعید، موقعیت سنجی جهان اسلام در مرزبندی شمال- جنوب، دو فصلنامه علمی- پژوهشی جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، شماره 2، پاییز و زمستان 1392.
    34. میرترابی، سعید، نفت، سیاست و دموکراسی: بررسی پویش‌های متفاوت نفت و سیاست در کشورهای درحال‌توسعه، قومس، تهران، 1391.
    35. میرجلیلی، سید حسین و دیگران، تجارت در جهان اسلام، کتاب مرجع، تهران، 1389.
    36. نائینی، محمدحسین، تنبیه الأمة و تنزیه الملة، مقدمه و تعلیق روح‌الله حسینیان، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1387
    37. واعظ زاده خراسانی، محمد، راه‌های تقریب بین مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان، مجله مطالعات اسلامی، ش60، تابستان 1382.
    38. ولایتی، علی‌اکبر و رضا سعیدمحمدی، تحلیل تجارب همگرایی در جهان اسلام، دانش سیاسی، ش1، بهار و تابستان 1389.
    39. ولی پور زرومی، سید حسین، بررسی سطح نخبگان سیاسی موانع ذهنی و روانی همگرایی در خاورمیانه، مجله راهبرد، ش26، زمستان 1381.
9- Historical Studies of the Islamic World
Volume 10, Issue 22 - Serial Number 22
Vol.10, No.22, Summer 2022
May 2022
Pages 25-52

Files

Share

How to cite

Statistics