In Tarikh Motahar Bin Tahir Moghdisi, the history of religion is based on its history.

Document Type : The scientific research paper

Authors

1 Associate Professor Department of History, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran

2 PhD student, Department of History, Faculty of Literature, Lorestan University, Khorramabad, Iran

10.22034/mte.2024.15180.1685

Abstract

The 4th century was the time of arousal and awakening and the loading of ideas, the thought of Motahar ibn Taher Maghdasi (355 AH/966 AD), in the book Al-Mishad and al-Tarikh, is of great importance because of the design of new topics and as one of the most important texts of Islamic historiography. Maqdisi's interest in religion and the control of this interest in his intellectual system have created some approaches in Maqdisi's historical vision, which can be referred to as Sharia-oriented vision. logical and philosophical points of view is to understand the depth of such secrets. In this direction, he deals with allegories and uses similes of truth in order to bring such issues closer to the understanding of the audience, in accordance with the psychology and understanding of ordinary people. Several aspects have been worth considering; One is from the perspective of the conditions of the holy age and the plan of theological debates, and the other is his deep understanding of the psychology of humans. In this component, the aim is to understand the historian's religious and religious affiliations and tendencies, to determine the type of impact they have on his historiography with the assumption that he is providential. Divine and human agency in the history of history and follow these two in parallel with less ups and downs, to be explained and analyzed.

Keywords

Main Subjects


منابع ومآخذ
آلدومیه لی (1379)علوم اسلامی ونقش آن درتحول علمی جهان، ترجمه محمدرضا شجاع رضوی و اسدالله علوی، مشهد: بنیادپژوهش‌های  اسلامی آستان قدس.
بهار، مهرداد (1345) پژوهشی دراساطیرایران، تهران: آگاه.
بهارمحمدتقی(1380) فشرده سبک شناسی،  تهران:روزگار.
بختیاری،شهلا (زمستان 1385) فلسفه وتاریخ درالبدءوالتاریخ مقدسی.قبسات،شماره42. قم :مرکزپژوهش های اسلامی.
بختیاری, شهلا،  نظری ایلخانی آبادی, طاهره. (1390). بینش معرفت‌شناسانه در تاریخ‌نگاری مطهر بن طاهر مقدسی. تاریخ نگری و تاریخ نگاری, 21(7), 1-24. doi: 10.22051/hph.2014.846.
تولایی، فائزه (مرداد1387) بازتاب یادگارتمدن ایرانی –اسلامی، کتاب ماه تاریخ وجغرافی، شماره123.
ترحینی،محمداحمد (1996م)التاریخ و المورخون عندالعرب، بیروت،  دارالکتب العلمیه.
حاکم ‌نیشابوری.،ابوعبدالله(1375)تاریخ نیشابور،ترجمه محمدحسین خلیفة نیشابوری،تصحیح محدرضاشفیعی کدکنی،تهران،آگه
حسن زاده، اسماعیل (1380) اندیشه مشیت الهی در تاریخ نگاری اسلامی: مطالعه موردی، تاریخ جهانگشای جوینی ،تاریخ اسلام، سال دوم ، شماره 5.
ثعالبی نیشابوری،عبدالملک بن محمد بن اسماعیل(1368)تاریخ ثعالبی مشهور به غرر اخبار ملوک الفرس وسیرهم.تهران‌:نقره.
صائب،عبدالحمید(2001م/1412هـ)علم التاریخ ومناهج المورخین.بیروت-لبنان:الغدیر.
جبوری،عبدالله(1385هـ/1965م)فهارس کتاب البدء والتاریخ، للمطهربن طاهرمقدسی، بغداد:مطبعه المعارف.
جعفریان،رسول(1376) منابع تاریخ اسلام.قم:انصاریان.
کارل بروکلمان(بی تا) تاریخ ادب العربی،ترجمه عبدالحلیم نجار،قم:دارالکتاب الاسلامی.
سرکیس،یوسف الیان (1410)معجم المطبوعات العربیه والمعربه،قم:افست کتابخانه آیه الله مرعشی.
کحاله،عمر رضا(1957)معجم المؤلفین،تراجم مصنفی الکتب العربیه بیروت:دارالتراث العربی.
روزنتال،فرانتس (1385) تاریخ تاریخنگاری دراسلام، ترجمه اسدالله آزاد، مشهد:انتشارات آستان قدس رضوی.
رادمنش،عزت الله (1387) "مکتب تاریخی قرآن"، تأملاتی درعلم تاریخ وتاریخنگاری اسلامی.  به کوشش حسن حضرتی، قم:بوستان کتاب.
رضوی،سیدابوالفضل(زمستان1385)بینش و نگرش درتاریخنگاری اسلامی مطالعه موردی تاریخنگاری مقدسی. قبسات، شماره 42. قم :مرکزپژوهش های اسلامی.
رضوی،سید ابوالفضل(بهار1388) جایگاه تاریخ در علم مشاء. فصلنامه تاریخ اسلام،سال دهم،  شماره 37، قم :موسسه آموزشی باقرالعلوم.
رضوی،مسعود(هشت آذر1374) تصویر عقلانی یک تمدن،روزنامه همشهری، شماره 846.
زرکلی،خیرالدین (1986) الأعلام ،قاموس تراجم،بیروت.
انصاری،خواجه عبدالله(1362)طبقات الصوفیه،به کوشش حسن آهی،تهران:فروغی.
کردعلی،محمد( 1908/1326) مطبوعات ومخطوطات کتاب البدءوالتا ریخ، المقتبس، مجله ادبیه علمیه اجتماعیه، القاهره .
صیامیان گرجی،زهیر ،موسوی سیانی، سعید (پاییز و زمستان 1395)البدء و التاریخ روایت /تفسیری از بافتار فکری جامعه اسلامی در قرن چهارم هجری، دوفصلنامه علمی –پژوهشی تاریخ نگری و تاریخ نگاری دانشگاه الزهرا ،سال بیست و ششم دوره جدید ،شماره 18پیاپی 103.
 پور عبادی،خضر،فرهمند،یونس (بهار و تابستان 1392)خردگرایی یا نص گرایی در البدء و التاریخ،تاریخ و تمدن اسلامی،سال نهم ،شماره هفدهم.
سزگین،فواد(1412هـ. ق) تاریخ التراث العربی،نقله الی العربیه محمود فهمی حجازی وجماعه اخری، قم: افست کتابخانه آیه الله مرعشی
جورج، سارتون(1383) مقدمه برتاریخ علم ،ترجمه غلامحسین حیدری، تهران:علمی.
سرکیس، یوسف الیان(1410) معجم المطبوعات العربیه والمعربه، قم: افست کتابخانه آیه الله مرعشی.
جبوری،عبدالله (1385هـ/1965م)فهارس کتاب البدء والتاریخ،للمطهربن طاهرمقدسی،بغداد:مطبعه المعارف.
جامی(1370) نفحات‌الانس. تهران:اطلاعات.
کرلوا لفو نسو نلینو( 1377) تاریخ نجوم اسلامی، ترجمه احمد آرام،  تهران :نشر پژوهشهای اسلامی.
کریستن سن،آرتور(1363) نمونه های نخستین انسان ونخستین شهریاردرتاریخ افسانه های ایرانیان، تهران :نشرنو.
لمتون، آن (۱۳۸۵) دولت و حکومت در اسلام، ترجمه مهدی فقیهی، تهران: شفیعی.
مشکور،محمدجواد (1385) تاریخ شیعه وفرقه های اسلام تاقرن چهارم، تهران :اشراقی.
مقدسی، مطهربن طاهر (بی تا) البدءوالتاریخ، بورسعید:مکتبه الثقافه الدینیه.
مقدسی، مطهربن طاهر (1374) آفرینش و تاریخ،ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی،تهران: نشر آگه.
هیلنز،جان راسل (1383) شناخت اساطیرایران، ترجمه باجلان فرخی، تهران:اساطیر.
یارشاطر،احسان،بازورث،ادموند ودیگران(1381)حضورایران درجهان اسلام، ترجمه فریدون مجلسی، تهران : مروارید.
Camill, adang (1996). muslim writers on judaism&Hebrew bibe from  ibn Rabban to ibn Hazm. e. j. brill  Leiden, Neyoyork.
Morony,M(1989.) Al-Badwal Tarikh, Encycolopedia Iranica, volumeIIII, London and New  york.